EVER SINCE نیروهای بریتانیایی نیروهای سلسله چینگ را در جنگ‌های تریاک قرن نوزدهم شکست دادند، مدرن‌سازان چینی رویای ایجاد نیروهای مسلح در سطح جهانی با نیروی دریایی قوی در هسته‌ی خود را در سر می‌پرورانند. لی هنگژانگ، محقق و مقامی که به راه اندازی اولین زرادخانه و کشتی سازی مدرن کشور در سال 1865 در شانگهای کمک کرد، می نویسد: نیزه ها و کشتی های بادبانی چین با قایق های توپدار بخار کار نمی کنند. او نوشت: «پس از صد سال می تواند خودکفا شود».
بیش از آنچه لی تصور می کرد طول کشید، اما امروز رویای او در دسترس است. نیروی دریایی چین در حدود سال 2020 از آمریکا به عنوان بزرگترین نیروی دریایی جهان پیشی گرفت و اکنون مرکز نیروی رزمی است که پنتاگون آن را “چالش سرعت” خود می داند. سوالی که فرماندهان نظامی چینی و غربی را آزار می دهد این است: آیا چین می تواند به همان مسیر ادامه دهد و بی وقفه ظرفیت خود را برای به چالش کشیدن سلطه آمریکا گسترش دهد؟ یا اینکه کندی اقتصاد چین و غرب متخاصم تر و متحدتر به معنای اوج گرفتن قدرت نسبی چین است؟
در ماه‌های اخیر، برخی از محققان آمریکایی مورد دوم را مطرح کردند و استدلال کردند که چین ممکن است به زودی به تایوان، جزیره خودگردانی که ادعا می‌کند، حمله کند، زیرا مزایای نسبی آن از بین می‌رود. هال برندز و مایکل بکلی، دو دانشمند علوم سیاسی آمریکایی، در کتابی که در ماه اوت منتشر شد، می نویسند: «ما در عصر «چین اوج» زندگی می کنیم. پکن یک قدرت تجدیدنظرطلب است که می‌خواهد جهان را از نو سامان دهد، اما زمان آن برای انجام این کار در حال اتمام است.
رهبر عالی چین، شی جین پینگ، مطمئناً با چالش‌های شدیدی از جمله پیری جمعیت، بدهی‌های فراری دولت محلی و دولت آمریکایی که برای مهار ارتش آزادی‌بخش خلق تلاش می‌کند، مواجه است.PLA) دسترسی به فناوری پیشرفته غربی. آمریکا همچنین در حال بازسازی نیروهای مسلح خود و تقویت اتحادها برای آماده شدن برای جنگ بر سر تایوان است. با این حال، هنوز شواهد زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد، از نظر نظامی، قدرت چین به حدی نیست.
بودجه دفاعی چین را در نظر بگیرید. از زمانی که رهبران چین برنامه نوسازی نظامی بلندپروازانه ای را در اواخر دهه 1990 راه اندازی کردند، به طور متوسط سالانه بیش از 9 درصد افزایش یافته است. در سال 2023 بودجه نظامی رسمی چین 224 میلیارد دلار پیش بینی می شود که پس از آمریکا در رتبه دوم قرار دارد که تقریباً چهار برابر بیشتر است (نمودار 1 را ببینید). افزایش هزینه های دفاعی با چنین سرعتی با کندی اقتصاد سخت تر است.
با این وجود، بودجه دفاعی امسال 7.2 درصد افزایش خواهد یافت که تقریباً مطابق با نرخ اسمی پیش‌بینی چین است. تولید ناخالص ملی رشد بودجه نظامی برخی موارد کلیدی مانند توسعه تسلیحات را مستثنی می کند. با این حال، این یک شاخص روند مفید است و نشان می دهد که آقای شی در حال کاهش هزینه های دفاعی اصلی 1.6-1.7 درصدی است. تولید ناخالص ملی– تقریباً مانند دهه گذشته.
اگر بتواند آن را حفظ کند، بر اساس صندوق بین المللی پولجاری است تولید ناخالص ملی بر اساس پیش‌بینی‌ها، هزینه‌های نظامی سالانه چین تا سال 2030 به مراتب کمتر از آمریکا خواهد بود. اما چین پیش‌بینی می‌کند که تا آن زمان شکاف را به میزان قابل توجهی کاهش خواهد داد و هزینه‌های نظامی را در شرایط برابری قدرت خرید 155 میلیارد دلار در مقایسه با 123 میلیارد دلار آمریکا افزایش خواهد داد.
حتی اگر اقتصاد او کندتر از پیش‌بینی‌ها رشد کند، آقای شی آزادی عمل زیادی برای هدایت منابع به نیروهای مسلح از اقتصاد غیرنظامی دارد. و در نیروهای مسلح، او می تواند مناطقی را که از نظر استراتژیک مهم تر می داند، اولویت بندی کند، برای مثال با کوچک کردن ارتش، که تقریباً نیمی از ارتش را تشکیل می دهد. PLA2.2 میلیون پرسنل فعال.
نگاه دریایی
هزینه های دفاعی همیشه به قدرت نظامی تبدیل نمی شود. این به بسیاری از عوامل دیگر از جمله فناوری، اتحادها و اهداف بستگی دارد. اما در مورد چین، شاخص مفید دیگر نیروی دریایی است. این کشور از تجهیزات مختلف زیادی از جمله موشک و هواپیما استفاده می‌کند و هر تلاشی را برای تصاحب تایوان یا طرح قدرت در سطح جهانی رهبری می‌کند. ساخت کشتی پرهزینه است و به یک پایگاه صنعتی قوی نیاز دارد، بنابراین نشان دهنده سلامت اقتصادی است. همچنین می توان طرح های کشتی سازی نیروی دریایی چین را با آمریکا که به اطلاع عموم می رسد مقایسه کرد.
پس اعداد چه چیزی را نشان می دهند؟ نیروی دریایی چین در دو دهه گذشته از یک نیروی ساحلی ضعیف متشکل از کشتی‌های قدیمی به یک کشتی کاملاً مدرن و خانگی تبدیل شده است که می‌تواند برخی از مأموریت‌های دور از سواحل چین، مانند تخلیه شهروندانش از سودان در ماه آوریل را انجام دهد. اما هنوز هم از چندین جنبه کلیدی از نیازهای آقای شی کوتاهی می‌کند – به ویژه با نداشتن کشتی‌های آبی خاکی کافی برای تضمین تهاجم موفقیت‌آمیز به تایوان.
پنتاگون پیش بینی می کند که در طول این دهه تغییر خواهد کرد، زیرا نیروی دریایی چین آخرین کشتی های قدیمی خود را بازنشسته می کند و کشتی های بزرگتر، مدرن و چند منظوره را اضافه می کند. اکنون حدود 340 کشتی «نیروی جنگی» (آنهایی که می‌توانند به نبرد کمک کنند)، از جمله ناوها، زیردریایی‌ها، ناوچه‌ها و ناوشکن‌ها دارد. طبق گفته پنتاگون، این تعداد احتمالا تا سال 2025 به 400 نفر و تا سال 2030 به 440 نفر خواهد رسید (نمودار 2 را ببینید). در میان کشتی های جدید حدود ده کشتی بزرگ آبی-خاکی وجود خواهد داشت.
بر اساس گزارش مرکز ارزیابی های استراتژیک و بودجه، حتی با فرض رشد کم بودجه دفاعی، نیروی دریایی چین تا سال 2033 به 356 کشتی افزایش خواهد یافت و سه ناو و 9 کشتی بزرگ آبی خاکی به آن اضافه خواهد شد.CSBA) یک اندیشکده در واشنگتن که ابزار دیجیتالی را برای ارزیابی گزینه های تدارکات نظامی چین طراحی کرده است. جک بیانچی از می‌گوید: «من فکر نمی‌کنم محدودیت‌های منابع آنقدر بزرگ باشد که رهبران چین فکر کنند که مزیت‌های قدرت نسبی آنها از بین رفته است. CSBA.
در مقایسه، نیروی دریایی آمریکا در ماه آوریل دارای 296 کشتی بود (تقریباً نیمی از اوج خود در جنگ سرد) و انتظار می‌رود این تعداد تا پایان این دهه به حدود 290 کشتی کاهش یابد. پس از آن، آمریکا ممکن است شروع به کاهش شکاف کند. نیروی دریایی این کشور همچنان هدف رسمی 355 کشتی را دارد. اما محدودیت‌های بودجه، تغییرات سیاسی و عوامل دیگر می‌تواند دستیابی به این هدف را حتی تا سال 2040 دشوار کند.
شماره کشتی ممکن است گمراه کننده باشد. کشتی های آمریکا هنوز بزرگتر و توانمندتر هستند. با این حال، چین احتمالاً در دهه آینده نیز به این موارد رسیدگی خواهد کرد. پنتاگون می‌گوید: «این هواپیما تا حد زیادی از سکوهای چندمنظوره مدرن با سلاح‌ها و حسگرهای پیشرفته ضد کشتی، ضد هوایی و ضد زیردریایی تشکیل شده است». دفتر اطلاعات نیروی دریایی بیان می‌کند که طراحی و کیفیت مواد کشتی‌های دریایی چین در بسیاری از موارد با آمریکا قابل مقایسه است «و چین به سرعت شکاف خود را در هر زمینه‌ای که کمبود دارد کم می‌کند».
یکی از مزیت های چین صنعت کشتی سازی وسیع آن است که بزرگ ترین صنعت در جهان است و 44 درصد از کشتی های تجاری تولید شده در سراسر جهان در سال 2021 را تشکیل می دهد (نمودار 3 را ببینید). یک شرکت دولتی واحد، شرکت کشتی سازی دولتی چین (CSSC)، بیش از یک پنجم سفارش های جهانی در آن سال را به خود اختصاص داد. اما بیشتر کشتی‌های نیروی دریایی چین را نیز تولید می‌کند، که اغلب در همان کارخانه‌های کشتی‌سازی کشتی‌های تجاری هستند. به عنوان مثال، CSSCکشتی‌سازی جیانگ‌نان متعلق به جیانگ‌نان (که توسط لی هنگژانگ در سال 1865 تأسیس شد) سومین ناو هواپیمابر چین را در سال 2022 تکمیل کرد، اما ده‌ها کشتی باری نیز ساخته است، از جمله برای مشتریان تایوانی. ترکیب تولید به این روش به حفظ کارخانه‌های کشتی‌سازی در شرایط رکود اقتصادی، استفاده از فن‌آوری غیرنظامی و تکنیک‌های تولید انبوه در کشتی‌سازی نیروی دریایی، و دور زدن تحریم‌ها کمک می‌کند. PLAمونتی خانا، یک دریاسالار بازنشسته در نیروی دریایی هند می گوید. در همین حال، کشتی‌سازان نیروی دریایی آمریکا، تقریباً به طور انحصاری بر قراردادهای دفاعی تمرکز می‌کنند، که افزایش تولید یا حفظ عرضه پایدار کارگران ماهر را دشوار می‌سازد.
در جنگ جعل شده است
با این حال، یک حوزه حیاتی وجود دارد که در آن چین تلاش خواهد کرد تا سال‌ها، اگر نه دهه‌ها، با آمریکا برابری کند: تجربه. چین از زمان جنگ با ویتنام که عمدتاً روی زمین در سال 1979 جنگید، وارد جنگ نشده است. و در مخفی نگه داشتن زیردریایی های خود و ردیابی زیردریایی های بالقوه متخاصم تسلط نداشته است. در مقایسه، آمریکا این توانایی ها را در طول دهه ها تقویت کرده است. چین همچنین در تلاش برای جذب نیروهای تحصیل کرده کافی برای بهره برداری از کشتی های جدید خود است.
البته هنوز این خطر وجود دارد که آقای شی پیش از آماده شدن نیروهای مسلح خود وارد جنگ شود. محتمل ترین محرک برای آن اعلام رسمی استقلال تایوان یا اقدامات آمریکا برای ارتقای قابل توجه وضعیت یا دفاعی جزیره است. همانطور که او بزرگتر می شود و در برابر مشکلات بهداشتی و چالش های سیاسی آسیب پذیرتر می شود، این احتمال وجود دارد که او اشتباه محاسباتی کند یا بی تاب شود، همانطور که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، ظاهراً در مورد اوکراین این کار را کرد.
برخی نشانه‌هایی از چنین بی‌صبری را در آقای شی می‌بینند که مقامات آمریکایی می‌گویند به نیروهای مسلح خود دستور داده است تا توانایی تصرف تایوان را تا سال 2027 توسعه دهند. PLAصدمین سالگردش اما این بدان معنا نیست که او تا آن زمان قصد حمله دارد سیا. زیاد PLA کارشناسان معتقدند که سال 2027 بیشتر یک نقطه عطف کوتاه مدت است که برای حفظ حرکت به سمت هدف میان مدت کامل طراحی شده است. PLA نوسازی تا سال 2035. هدف نهایی او هنوز هم ایجاد یک نیروی جنگی «کلاس جهانی» تا سال 2049، صدمین سالگرد حکومت کمونیستی است.
بازی‌های جنگی اخیر نشان می‌دهد که چین می‌تواند در این دهه بر سر تایوان پیروز شود، اما مطمئن نیست، و ضرر از همه طرف‌ها ویرانگر خواهد بود. هر چه آقای شی بیشتر منتظر بماند، موازنه نظامی بیشتر به نفع چین می شود – و نه فقط در شرایط متعارف. پنتاگون پیش‌بینی می‌کند که زرادخانه هسته‌ای چین تا سال 2035 تقریباً چهار برابر خواهد شد. استراتژیست‌های چینی امیدوارند که با متقاعد کردن تایوان و آمریکا که درگیری بسیار پرهزینه است، یک راه‌حل صلح‌آمیز را تسهیل کند. حامیان «اوج چین» ممکن است به درستی یک دهه آینده را پیش‌بینی کنند. اما آقای شی هنوز زمان در کنار خود دارد.■
